De gevolgen van het opheffen van huwelijkse voorwaarden

Het opheffen van huwelijkse voorwaarden wordt vaak overwogen om zo te besparen op erfbelasting, schenkbelasting of overdrachtsbelasting.

Het opheffen van huwelijkse voorwaarden had vóór 1 januari 2018 tot gevolg dat een algehele gemeenschap van goederen ontstond, waardoor het vermogen van beide echtgenoten volledig gemeenschappelijk werd, wat fiscaal interessant kon zijn.

Per 1 januari 2018 is de wet veranderd. Voor huwelijksgemeenschappen die vanaf deze datum ontstaan, geldt als standaardsysteem een ‘beperkte gemeenschap van goederen’. Als echtgenoten vandaag de dag hun huwelijkse voorwaarden opheffen, wordt niet al het vermogen van de echtgenoten meer gemeenschappelijk. Sommige bezittingen blijven buiten de beperkte gemeenschap van goederen.

Kan het dan nog steeds fiscaal gunstig zijn om de huwelijkse voorwaarden op te heffen?

Gevolgen van trouwen of opheffen van huwelijkse voorwaarden vóór 1 januari 2018 en daarna?

Voor echtgenoten die na 1 januari 2018 getrouwd zijn, of na die datum hun huwelijkse voorwaarden opheffen geldt de regeling van de beperkte gemeenschap van goederen. In een beperkte gemeenschap van goederen vallen alle bezittingen en schulden die de echtgenoten gezamenlijk al hadden voor hun huwelijk en alle bezittingen en schulden die zij tijdens hun huwelijk verkrijgen, met uitzondering van erfenissen en schenkingen. Alle privébezittingen en privéschulden die een echtgenoot voor het huwelijk al had, vallen niet in de beperkte gemeenschap van goederen.

Opheffen huwelijkse voorwaarden betekent dat een beperkte gemeenschap van goederen ontstaat

Belasting besparen?

Wanneer vermogen tussen echtgenoten gemeenschappelijk wordt, omdat er een gemeenschap van goederen ontstaat, wordt dit door de fiscus niet gezien als een schenking tussen de echtgenoten. Het ontstaan van een gemeenschap van goederen leidt, tot een verschuiving van vermogen als de ene echtgenoot rijker is dan de ander, zonder dat daarover schenkbelasting over hoeft te worden betaald. Als sprake is van bijvoorbeeld een woning of panden, hoeft hier ook geen overdrachtsbelasting voor te worden betaald.

Ook met het oog op overlijden kan zo’n verschuiving van bezittingen interessant zijn als de rijkere echtgenoot eerder overlijdt. De nalatenschap is dan namelijk kleiner, omdat de helft van het vermogen dat in de gemeenschap valt al van de andere echtgenoot is. Fiscaal kan het dus interessant zijn om een gemeenschap van goederen te hebben, zodat het vermogen onbelast bij de andere echtgenoot terechtkomt.

Wilt u dat alles van u samen wordt? Kies voor een algehele gemeenschap van goederen

Je kunt er ook voor kiezen om privévermogen gemeenschappelijk te maken. Je kiest er dan niet voor om de huwelijkse voorwaarden op te heffen, maar om de bestaande huwelijkse voorwaarden aan te passen. Met de aanpassing van huwelijkse voorwaarden is het mogelijk om de algehele gemeenschap van goederen, van vóór 1 januari 2018 te gebruiken. In de nieuwe huwelijkse voorwaarden wordt dan aangesloten bij de algehele gemeenschap van goederen zoals die gold vóór 1 januari 2018.

Als je nog geen huwelijkse voorwaarden had, maar in de beperkte gemeenschap van goederen getrouwd bent, dan kun je alsnog huwelijkse voorwaarden maken. In die voorwaarden spreek je af om een algehele gemeenschap van goederen aan te gaan, zoals deze vóór 1 januari 2018 gold.

Aandachtspunt:
De overgang naar een gemeenschap van goederen kan ook (nadelige) gevolgen hebben voor de erfbelasting over uitkeringen van nog lopende levensverzekeringen of overlijdensrisicoverzekeringen. Mochten jullie de huwelijkse voorwaarden willen opheffen/aanpassen laat dan altijd weten of er sprake is van een levensverzekering.

Risico’s bij het opheffen van huwelijkse voorwaarden

Het opheffen van huwelijkse voorwaarden en het aangaan van een gemeenschap van goederen brengt naast eventuele fiscale voordelen, ook risico’s voor de echtgenoten met zich mee. Bijvoorbeeld wanneer een van de echtgenoten na opheffing of wijziging van de huwelijkse voorwaarden failliet gaat, of een echtscheiding aanvraagt. Pas daarom op met het wijzigen en opheffen van huwelijkse voorwaarden, zeker als de relatie niet geheel stabiel is, er schuldeisers zijn of één van beide echtgenoten veel ondernemingsrisico loopt.

Wij adviseren jullie graag of het in jullie situatie verstandig is om de huwelijkse voorwaarden op te heffen of te wijzigen. Neem gerust contact met mij op of met een van onze andere specialisten!